Koziołek Matołek – postać stworzona przez Kornela Makuszyńskiego (tekst) i Mariana Walentynowicza (kolorowe rysunki) w jednej z pierwszych w Polsce historyjek obrazkowych dla dzieci w roku 1933. Jest to postać kultowa, mimo że od śmierci obu autorów minęły już dziesięciolecia, a opisane i narysowane przygody tytułowego bohatera nie przystają do współczesnej rzeczywistości. Ta powieść obrazkowa należy do kanonu polskiej literatury dziecięcej.

Fabuła książeczek (powstała ich cała seria: "120 przygód Koziołka Matołka", "Druga księga przygód Koziołka Matołka", "Trzecia księga przygód Koziołka Matołka" i "Czwarta księga przygód Koziołka Matołka") sprowadza się do podróży bohatera po całym świecie w poszukiwaniu mitycznego Pacanowa (w rzeczywistości istnieje Pacanów, w województwie świętokrzyskim), jedynego miejsca w świecie, gdzie jakoby podkuwają kozy. Przygody są oczywiście niezwykłe i absolutnie nieprawdopodobne, koziołek jest sympatyczny i łatwowierny, śmieszny i niezgułowaty, niezdarny i głupiutki (trochę jak Kubuś Puchatek A.A. Milne'a – inny z dziecięcych kultowych bohaterów).

Makuszyński napisał całą historię w postaci rytmicznych czterowierszy ośmiozgłoskowcem; do każdego czterowiersza przypisana jest jedna ilustracja Walentynowicza. To z tekstu Makuszyńskiego pochodzą liczne utrwalone w polszczyźnie sformułowania jak "w Pacanowie kozy kują" albo porównania lub określenia. Warto zaznaczyć, że wizerunki powszechnie dziś znanych i pamiętanych postaci z "Koziołka" są trzecią wersją rysunkową Walentynowicza; pierwsze dwie dość znacznie się od ostatecznej różniły.

W roku 2003 minister kultury Waldemar Dąbrowski zorganizował w Pacanowie obchody 70. urodzin Koziołka Matołka.

Na podstawie książeczek stworzono bajkę muzyczną Przygody Koziołka Matołka, a ich motywy zainspirowały serial animowany Dziwne przygody Koziołka Matołka.

Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Kornel_Makuszyński