Drogi Miłośniku bajek z rzutnika,

Znalazłeś ciekawy artukuł w sieci, znalazłeś ciekawe zdjęcia lub posiadasz informację o nadchodzącym wydarzeniu lub takim , które się odbyło

a może napisałeś świetny artykuł na temat bajek z rzutnika

napisz proszę do mnie a ja zamieszczę podane przez Ciebie informacje w Serwicie.

* Serwis nie wypłaca gaż ani prowizji z tutyłu przekazania informacji lub artykułu w nim do zamieszczenia. W Serwisie zostaną zamieszczone informacje / dane, które nie łamią prawa. Zastrzegam sobie w szczególnych przypadkach do odmowy zamieszczenia informacji / artykułu bez podania przyczyn i bez prawa zgłaszającego do roszczeń z tego tytułu.

2012-12-26

Państwowe Zakłady Foto-Przeźroczy Warszawa, Dyrekcja Nowy Świat 25 (dzisiaj mieści się pod tym adresem kawiarnia) , tel. 6-35-88; Dział Wydawnictw Marszałkowska 19 (dzisiaj pod tym adresem mieści się między innymi Klub Domu Kultury Śródmieście) , tel. 8-80-33. Czy wskazane przeze mnie przykłady obecnych lokatorów pod tymi adresami to dokładnie te same lokale, w których urzędowało PZFP tego nie wiem.

Państwowe Zakłady Foto-Przeźroczy rozwinęły swoją działalność na bazie dawnej Wiejskiej Spółdzielni Kinematograficznej (została założona przez Agrarystów z Warszawy, którzy to stworzyli spółdzielnię kinematograficzną, organizującą objazdowe kino na wsi, działala prawdopodobnie w okresie międzywojennym od 1935 do 1938 roku a jednym z jej założycieli był Prezes Związku CZMW "Siew" Stanisław Gierat źródło: www.nowyobywatel.pl) w zakresie opracowywania aktualnych zagadnień w formie:

1. Przeźroczy na taśmie filmowej i na szkle
2. Zestawów fotograficznych do epidiaskopów
3. Fotokroniki (14-16 fotogramów wielkości 18x24 cm , całość opracowana fotograficznie i opatrzona tekstem
4. Fotowystawek (zestawów samych zdjęć do określonego tematu)

Tematyka publikacji PZFP obejmowała swoim zakresem szeroki wachlarz pokazywanych zagadnień który był systematycznie rozszerzany zarówno z inicjatywy Działu Wydawnictw PZFP, jak również z inicjatywy szeregu instytucji wykorzystujących przeźrocza w swej pracy w zakresie szkolenia zawodowego, politechnizacyjnego oraz w pracy kulturalno-oświatowej.

Owocem  tych prac był wydany w grudniu 1953 zaktualizowany Katalog. Szczególnym wydarzeniem było to, że po raz pierwszy w Katalogu znalazły się przeźrocza kolorowe, które to niewątpliwie dodatnio jak to napisano wpływają na podniesienie wartości przeźroczy – zarówno od strony poznawczo-naukowej , jak i od strony przeżyć artystycznych (szczególnie dla dzieci, dla których opracowywane są bajki kolorowe).

Wydawnictwo PZFP zezwalało na wyświetlanie przeźroczy bez dodatkowych pozwoleń zarówno na placach otwartych, w halach fabrycznych, w świetlicach, w salach szkolnych jak również w zaciszu domowym. Jednym słowem każdy kto posiadł przeźrocza i odpowiedni do ich wyświetlania epidiaskop mógł je wyświetlać i udostępniać ich oglądanie wszystkim bez wyjątku.

Oczywiście jak przystało na dobrze zorganizowane w tamtych czasach przedsiębiorstwo poza przeźroczami użytkownik mógł nabyć w PZFP odpowiedni rzutnik do ich wyświetlania.

Przeźrocza były rozpowszechniane za pośrednictwem placówek „Domu Książki” – sklepów wydawnictw artystyczno-graficznych i artykułów papierniczych , rzutniki natomiast należało zamawiać bezpośrednio w Wydawnictwie PZFP.

Wydany w 1953 roku Katalog posiadał układ działowy a w ramach działów alfabetyczny, i tak:

Dział I. Polska Rzeczpospolita Ludowa . W ramach działu zostały wydane przeźrocza w zakresie:

a/ Realizujemy Plan Sześcioleni – 18 pozycji
b/ Zagadnienia Społeczno- Polityczne – 27 pozycji
c/ Zagadnienia gospodarcze -23 pozycje
d/ Oświata, nauka, kultura, sztuka – 14 pozycji
e/ Troska o człowieka pracy – 19 pozycji
f/ Budownictwo Polski Ludowej – 14 pozycji
g/ Krajoznawstwo, turystyka, sport – 11 pozycji

Dział II. Z postępowej tradycji Narodu Polskiego. Znalazły się w tym dziale wybrane zagadnienia oparte na ilustrowanym materiale dokumentalnym. Razem wydano w ramach tego działu 13 pozycji omawiających takie zagadnienia jak Dziesięciolecie PPR, ZMW, Insurekcję Kościuszkowską czy Powstanie Styczniowe.

Dział III. O Związku Radzieckim. Jak na tamte czasy przystało wydane w tym dziale przeźrocza były znaczącym elementem wydawniczym całego asortymentu wydawniczego PZFP. Wydano w ramach tego działu aż 52 pozycji mówiące o wzroście dobrobytu narodów radzieckich, pokazujących i przybliżających nam polakom Kraj Rad i utwierdzających nas w przekonaniu , że Kraj Rad to ostoja pokoju.

Dział V. O krajach kapitalistycznych i kolonialnych. W dziale tym wydanych zostało w 1953 roku tylko 6 pozycji pokazujących Egipt, Indie, Kraje Skandynawski oraz mówiące o tym jak Bliski i Środkowy Wschód oraz kraje Afryki walczą z uciskiem kolonialnym.

Dział VI. To Życiorysy i monografie. Znajdziemy tu biografie 15 wielkich rewolucjonistów takich jak Bierut, Dzierżyński, Lenin,… jak również 49 biografii ludzi postępu, nauki, literatury i sztuki. Nie dla wszystkich wystarczyło miejsca w tym dziale a może nie wszyscy zasłużyli na to aby pokazać ich życie szerszemu gronu i to oficjalnie. Znajdziemy tu jednakże życiorysy Żerowmskiego, Prusa, Reja, Sienkiewicza, Słowackiego i wielu innych.

Dział VII. To zagadnienia społeczno-polityczne. W ramach działu wydanych zostało 21 pozycji.

Dział VIII. Upowszechnianie wiedzy rolniczej. W dziale tym przeźrocza były wydane w podrozdziałach
a/ Agroturystyka – 19 pozycji
b/ Mechanizacja – 2 pozycje
c/ Melioracja – 4 pozycje
d/ Walka ze szkodnikami roślin – 4 pozycje
e/ Hodowla – 11 pozycji
f/ Żywienie – 8 pozycji
g/ Weterynaria – 8 pozycji
h/ Różne – 6 pozycji.

Dział IX. Przeźrocza zawodowe i politechniczne – 44 pozycje.

Dział X. Przeźrocza popularno – naukowe i oświatowo – szkolne. W tym dziale przeźrocza były wydawane w działach:
a/ Nauki przyrodnicze – 33 pozycje
b/ Geografia, geologia – 28 pozycji
c/ Fizyka, chemia, astronomia – 11 przeźroczy
d/ Literatura – 8 pozycji
e/ Kultura i sztuka – 17 pozycji
f/ Higiena i zdrowie – 19 pozycji
g/ Inne – 3 pozycje.

Kolejny XI Dział , ostatni już w bogatej ofercie PZFP to bajki wydawane na przeźroczach dla dzieci.  Dla kolekcjonerów bajek z rzutnika to cenna informacja a więc podam  poza tym, że znalazło się w nim 22 pozycje każdy z wydanych tytułów. I tak,

1. Bajka o sowie, żabie i skąpiradle – kolorowa
2. Bajki Krasickiego (wybór) – kolorowe
3. Bajki Mickiewicza (wybór) – kolorowe
4. Basia zostaje włókniarką
5. Basia i Jurek w przedszkolu
6. Jak Wojtek został strażakiem
7. Jak zginął chwat, co sto rozumów zjadł
8. Janko Muzykat – kolorowe
9. Malachitowa szkatułka – kolorowe
10. Miś na nartach
11. Myszka i ołówek
12. Okulary
13. O rybaku i złotej rybce
14. O Zosi – Trzpiosi – kolorowe
15. O żelaznym smoku (z wycieczki do Nowej Huty)
16. Pani Twardowska – kolorowe
17. Pies i kot
18. Po co? (opowieść o produkcji stali) – kolorowe
19. Poznaj nasze miasta (przeźrocze – gra świetlicowa)
20. W szkole na miedzy (bajka o zajączkach) – kolorowe
21. U Niedbałów
22. Zgadujemy czym jedziemy

Przeźrocza wydawane przez PZFP tak jak wspomniałem wyżej były dystrybuowane przez „Dom Książki” . Cena przeźroczy czarno-białych do 30 obrazków wynosiła 33 zł natomiast kolorowych 65 złotych.

W ofercie PZFP poza przeźroczami były również:

1. Zestawy do epidiaskopów w cenie 70 zł za zestaw do 30 obrazów wykonanych techniką fotograficzną o formacie pocztówkowym z załączonym do zestawu scenariuszem.
2. Fotokroniki w cenie 80 złotych za zestaw zawierający do 15 plansz. Fotokroniki omawiały problematykę poszczególnych resortów, instytucji, oraz ogólną problematykę społeczno polityczną, gospodarczą i kulturalną. W roku 1953 dostępne były następujące Fotokroniki:

a/ Życie i dzieło J. Stalina
b/ Wysiłkiem całego narodu rośnie Nowa Huta
c/ Związku zawodowe realizują prawo do wypoczynku

Fotokroniki miały za zadanie spełniać zadania:

- gazetki ściennej
- fotowystawki na placach, ulicach, dworcach itp.

Opracowanie własne na podstawie
Katalogu wydanego przez PZFP 21 listopada 1953 roku.